Cho con bú sữa mẹ là một trong những điều quan trọng nhất mẹ cần cung cấp cho trẻ trong ít nhất 6 tháng đầu đời. Đây là thời gian quan trọng để đảm bảo sự phát triển tối đa cho trẻ và giúp tăng cường hệ miễn dịch của bé. Tuy nhiên, việc chăm sóc con bú không phải lúc nào cũng đơn giản, đặc biệt là đối với các bà mẹ lần đầu tiên. Trong bài viết này sẽ cung cấp cho các bà mẹ hướng dẫn toàn diện để chăm sóc con bú cho trẻ sơ sinh từ 0 đến 6 tháng tuổi.
MỤC LỤC ĐỌC NHANH
- Chuẩn bị cho con bú
- Các tư thế bú
- Thời gian cho con bú
- Điều chỉnh lượng sữa cho bé
- Thực đơn của các bà mẹ
- Lối sống và thói quen
- Tập thể dục
- Các vấn đề thường gặp
- Lời khuyên
1. Chuẩn bị cho con bú
Đầu tiên để cho con bú hiệu quả, các mẹ cần chuẩn bị những điều sau đây:
- Đảm bảo vệ sinh sạch sẽ cho vú: bằng cách rửa bằng nước ấm và không sử dụng xà phòng. Hãy lau khô vú trước khi cho bé bú.
- Tìm kiếm vị trí thoải mái cho mẹ và bé. Vì vậy, cần đảm bảo rằng bạn ngồi hoặc nằm thật thoải mái khi cho bé bú.
- Sử dụng gối cho bé: để hỗ trợ và giữ cho bé trong vị trí thích hợp để bú. Mẹ cần chọn loại gối phù hợp với kích thước và chiều cao của mẹ. Gối cho bé cần đủ nhỏ để bé có thể nằm thoải mái trên gối và đủ cao để giúp cho mẹ có thể đưa vú đến gần miệng của bé một cách dễ dàng. Mẹ nên lựa chọn gối từ chất liệu contton, mềm mịn, thoáng mát cho bé. Bạn có thể tham khảo của thương hiệu Runa Kids, sản xuất tại Việt Nam và được nhiều mẹ đánh giá tốt.
- Cho bé bú đúng tư thế: để bé có thể hút đúng và đủ sữa.
2. Các tư thế bé bú phổ biến
Các tư thế cho bé khi cho con bú rất quan trọng. Đặc biệt là khi bé còn nhỏ cần được hỗ trợ để bú đúng cách. Dưới đây là một số tư thế cho bé khi cho con bú:
- Tư thế nằm ngang: thường được sử dụng khi bé còn nhỏ và chưa có khả năng tự ngồi. Hãy đặt bé nằm trên một tấm chăn hoặc gối và đặt vú vào miệng bé.
- Tư thế nằm ngửa: thường được sử dụng cho bé khi lớn hơn và có khả năng tự nằm ngửa. Hãy đặt bé nằm trên một tấm chăn hoặc gối và đặt vú vào miệng bé.
- Tư thế nằm nghiêng: thường được sử dụng cho bé có vấn đề về hô hấp hoặc sức khỏe yếu. Hãy đặt bé nằm nghiêng trên tấm chăn hoặc gối và đặt vú vào miệng bé.
Xem thêm bài viết tư thế bú đúng cách cho bé
3. Thời gian cho con bú
Thời gian cho bú phụ thuộc vào từng bé. Tuy nhiên, đối với trẻ sơ sinh từ 0 đến 6 tháng tuổi, thời gian cho bú trung bình từ 20 đến 40 phút/cữ, cũng có bé thời gian từ 15-20 phút/cữ. Bé nhỏ bú lâu hơn, bé lớn bú nhanh hơn, tuỳ theo lực hút từng bé. Mẹ cho bé bú đến khi bé ngưng hút hoặc thấy bé đã cảm thấy no như bàn tay bé thả lỏng ra, cơ thể bé thư giãn, vui vẻ…
Đối với các bé sinh đủ tháng, hầu hết 24h đầu sau sinh: Bé ngủ rất nhiều, Số cữ bú trong 24 tiếng dao động: 3-8 cữ. Có bé nhu cầu chỉ cần 3 cữ, điều này hoàn toàn bình thường. Bởi bé vẫn có năng lượng dự trữ nên chưa đói nhiều. Vào ngày thứ 2 sau sinh, bé sẽ bắt đầu bú nhiều hơn, số lần bú trong ngày dao động 5-10 cữ.
Từ 1-6 tháng, nhu cầu lượng sữa của mỗi bé khác nhau. Mẹ thấy việc tăng cân, tăng chiều cao theo chuẩn cân nặng nghĩa là em bé bú đủ.
4. Điều chỉnh lượng sữa cho bé
Điều chỉnh lượng sữa cho bé là rất quan trọng trong việc chăm sóc con bú. Các bà mẹ cần đảm bảo rằng bé của mình đang được cung cấp đủ lượng sữa để tăng cường sức khỏe và phát triển. Đối với trẻ sơ sinh từ 0 đến 6 tháng tuổi, một bé đang được cung cấp đủ sữa sẽ dựa vào tiêu chí sau: Cân nặng của bé; số tã ướt, tã dơ; chiều cao; bé linh hoạt đạt được cột mốc phát triển.
Viêc theo dõi số tã ướt, tã dơ cũng sẽ tương đối không hoàn toàn chính xác. Có mẹ mới ướt một chút đã thay cho con, có mẹ để lâu mới thay. Để theo dõi chính xác việc bé bú đủ cho con hay không, nên dựa vào chỉ số cân nặng và chiều dài của con mỗi tháng theo tiêu chuẩn của WHO.
5. Điều chỉnh thực đơn cho các bà mẹ
Điều chỉnh thực đơn của bà mẹ cũng rất quan trọng trong việc chăm sóc con bú. Bà mẹ cần đảm bảo rằng mình đang cung cấp đủ dinh dưỡng và năng lượng cho bé. Hãy tập trung vào những thực phẩm giàu chất đạm, chất béo và các loại thực phẩm tốt cho sức khỏe như rau củ, trái cây, đậu hạt, thịt, cá và sản phẩm từ sữa.
Tuy nhiên, mẹ cũng không nên thiên về sản phẩm lợi sữa nhiều quá theo kinh nghiệm dân gian. Quan trọng mẹ nên ăn đa dạng, uống nhiều nước để đảm bảo lượng sữa cho bé. Tránh những loại thực phẩm không tốt cho sức khỏe như đồ ăn nhanh, đồ ngọt, đồ uống có cồn và các loại thức ăn nhanh.
6. Điều chỉnh lối sống và thói quen
Mẹ cần đảm bảo rằng: mình đang có một lối sống và thói quen lành mạnh để cung cấp đủ năng lượng cho bé. Hãy tập trung vào việc ăn uống đầy đủ và đảm bảo rằng bạn đang có đủ giấc ngủ và thời gian nghỉ ngơi. Tránh áp lực và căng thẳng, hãy thư giãn và thực hiện các hoạt động giải trí để giảm bớt căng thẳng.
Con lấy cảm giác từ mẹ, đó là kết nối vô hình đặc biệt thiêng liêng tạo hoá ban tặng. Mẹ bình an con sẽ bình an.
Khi mẹ lo lắng, cơ thể mẹ sẽ tiết ra một loại hormone gọi là cortisol. Cortisol có thể ảnh hưởng đến sản lượng và chất lượng của sữa mẹ. Nếu cortisol tăng cao, có thể gây ra sự giảm tiết sữa và cũng có thể làm cho sữa mẹ chứa nhiều cortisol hơn, gây ra sự giảm chất lượng của sữa.
Ngoài ra, áp lực có thể làm cho mẹ thiếu giấc ngủ đủ, ảnh hưởng đến sự sản xuất sữa. Thiếu giấc ngủ đủ có thể làm cho mẹ mệt mỏi, căng thẳng, gây stress và ảnh hưởng đến sản lượng sữa.
Để giảm thiểu tác động của stress đến sự sản xuất sữa, mẹ cần cố gắng giảm stress, tạo ra một môi trường thoải mái và thoáng mát, nghỉ ngơi đủ giấc ngủ, ăn uống và hưởng thụ cuộc sống tốt hơn. Nếu mẹ vẫn lo lắng về sữa mẹ của mình, hãy thả lỏng, thư giãn, và hỏi ý kiến của các chuyên gia hoặc các nhà cung cấp chăm sóc sức khỏe cho trẻ sơ sinh để giúp giảm bớt căng thẳng và lo lắng.
7. Tập thể dục
Tập luyện thể dục là một phần quan trọng của chăm sóc con bú. Bà mẹ cần tập luyện thể dục để giữ cho cơ thể khỏe mạnh và đầy năng lượng. Tập thể dục giúp tăng cường sức khỏe tim mạch, tăng cường sức đề kháng và giúp giảm căng thẳng. Tuy nhiên, bạn nên tập thể dục với mức độ vừa phải và thả , đặc biệt là trong thời gian đầu sau khi sinh.
8. Các vấn đề thường gặp khi cho con bú
Khi cho con bú từ, một số vấn đề phổ biến mà các mẹ thường gặp phải. Dưới đây là một số vấn đề thường gặp và cách giải quyết:
- Con bú không đủ sữa: Đây là vấn đề thường gặp nhất mà các mẹ gặp phải. Các mẹ có thể giải quyết vấn đề này bằng cách tăng tần suất cho bé bú, uống đủ nước, ăn đủ chất dinh dưỡng và nghỉ ngơi đầy đủ.
- Con bú quá nhiều: Khi con bú quá nhiều, bé có thể bị đầy hơi, khó tiêu hoặc nôn ra. Mẹ có thể giảm lượng cho bé và cho bú từng bên ngực để giúp bé tiêu hóa tốt hơn.
- Vú bị đau khi cho bé bú: Đau vú là vấn đề phổ biến khi cho con bú. Các mẹ có thể giải quyết vấn đề này bằng cách sử dụng kem dưỡng vú, thay đổi tư thế cho bé bú hoặc thay đổi tư thế khi ngủ để giảm áp lực lên vú.
- Nhiễm trùng vú: Nhiễm trùng vú có thể xảy ra khi vi khuẩn xâm nhập vào vú. Các mẹ có thể giải quyết vấn đề này bằng cách vệ sinh vú đầy đủ và sạch sẽ, sử dụng kem chống nhiễm trùng và đi khám bác sĩ để được hỗ trợ.
- Con không chịu bú: Có thể xảy ra trường hợp bé không chịu bú hoặc bú không đúng cách. Các mẹ có thể giải quyết vấn đề này bằng cách giúp bé luyện tập bú, thay đổi tư thế khi cho bé bú hoặc tìm kiếm sự giúp đỡ từ nhân viên y tế.
- Vú có vết rạn da: Rạn da trên vú có thể xảy ra do tăng trưởng nhanh chóng hoặc do không đủ đàn hồi. Mẹ có thể sử dụng kem dưỡng da, mát-xa vú và sử dụng quần áo thoải mái.
9. Lời khuyên
Việc chăm sóc con bú cho trẻ sơ sinh từ 0 đến 6 tháng tuổi là quá trình. Mẹ có thể áp dụng một số lời khuyên sau:
- Theo dõi chỉ số cân nặng và chiều cao trong mấy tháng đầu để biết bé bú đủ sữa không. Mẹ cũng không nên quá lo lắng khi bé tăng cân chậm so với bé khác. Bé cần phát triển theo đúng cân của bé. Và chúng ta sẽ không so sánh bé với bé hàng xóm. Mà chúng ta chỉ so sánh cân nặng và chiều dài của chính bé tháng này so với tháng sau.
- Hãy giữ cho bé sạch sẽ và khô ráo. Mẹ thường xuyên thay tã và lau sạch khu vực da dưới tã để tránh nhiễm khuẩn.
- Hãy tránh cho bé tiếp xúc với những người có triệu chứng bệnh lý để tránh lây nhiễm.
- Hãy tạo môi trường yên tĩnh và thoải mái cho bé. Điều giúp bé tập trung và tiếp nhận đầy đủ dinh dưỡng.
- Hãy giúp bé luyện tập mút và nuốt để bé có thể bú một cách hiệu quả hơn.
- Cho bé bú từ cả hai vú để đảm bảo sự phát triển đều của hàm và miệng của bé.
Cuối cùng, đừng quên rằng việc cho con bú không chỉ có lợi cho bé mà còn có lợi cho sức khỏe của mẹ. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc cho con bú có thể giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư vú, tiểu đường và bệnh tim mạch cho mẹ.
Trên đây những lời khuyên và thông tin về việc chăm sóc con bú từ 0 đến 6 tháng tuổi. Hy vọng các mẹ có thể tự tin hơn trong việc nuôi dưỡng và chăm sóc con yêu của mình.
